.: محسن سمسارپور :.

وب سایت شخصی محسن سمسارپور

چرخه عمر محصول چیست؟

چرخه عمر محصول (PLC) چیست؟ 

چرخه عمر محصول ترجمه لغوی Product Life Cycle است. اما در عمل بایستی بررسی کاملی از آن داشته باشیم.

چرخه عمر محصول چیست؟

به عنوان مصرف کننده ما هر سال میلیون ها محصول خریداری می کنیم، و دقیقا مثل ما، محصولات هم دارای چرخه عمر هستند. محصولات با چرخه عمر طولانی در قدیم مرسوم تر بودند اما رفته رفته از اهمیت آن ها کاسته شده است. در دنیای مدرن تولید محصولات با چرخه عمر کوتاه و سریع بیشتر به چشم می خورد.

در واقع اکثر شرکت ها مراحل چرخه عمر محصول را به خوبی درک کرده اند، و بر این باور هستند که برای فروش محصولات چرخه عمر کوتاهی را دارند.

مراحل چرخه عمر محصول

چرخه عمر محصول دارای چهار مرحله بسیار روشن و واضح هستند. هر یک از این مراحل ویژگی های خاص خود را دارد و در کلیه مراحل تلاش بر این است که چرخه عمر محصول به خوبی مدیریت شود.

مرحله اول معرفی ( Introduction Stage )

این مرحله می تواند گران قیمت ترین بخش چرخه عمر محصول برای شرکت تولید کننده محصول جدید باشد. اندازه فروش و مارکتینگ در این مرحله بسیار کوچک است و این یعنی نمی توانیم فروش زیادی داشته باشیم، اگر چه فروش رو به افزایش خواهد بود.

از سوی دیگر هزینه کارهایی مانند تحقیق و توسعه، تست مصرف کننده، بازاریابی مورد نیاز برای راه اندازی محصول و … می تواند بسیار پر هزینه باشد و در صورتی که محصول رقیب داشته باشد و فضای کار رقابتی باشد این هزینه بسیار بیشتر خواهد بود.

مرحله دوم رشد ( Growth Stage )

این مرحله، زمانی است که فروش محصول و سودآوری آن به حد خوبی رسیده است، در واقع مشخصه اصلی این مرحله، سوآوری و فروش خوب محصول است. در این مرحله حاشیه سود و کل سود افزایش پیدا می کند، به همین دلیل شرکت ها می توانند سرمایه گذاری بیشتری برای تبلیغات و افزایش خود هزینه کنند و در نتیجه سود بیشتری نصیب آن ها خواهد شد.

مرحله سوم بلوغ (Maturity Stage )

پس از گذر از مرحله دوم، محصول به بلوغ رسیده است، در این مرحله شرکت ها تلاش می کنند سهم بیشتری از بازار را بدست آورند. ریتم افزایشی فروش سرعت کمتری گرفته است اما با این حال شرکت در فکر فروش بیشتر است. راه کارهایی چون تغییر روند فروش محصولات و تولید سبک های جدیدتر و بسته بندی های متفاوت تر از محصولات می تواند در این مرحله کمک حال شرکت ها باشد. تغییرات کوچک در محصول می تواند یک مزیت رقابتی خوب ایجاد کند.

مرحله چهارم افول ( Decline Stage )

در نهایت بخواهیم یا نخواهیم، مانند عمر هر انسانی، چرخه عمر محصول هم پایان می پذیرد، در این مرحله که به آن مرحله افول یا کاهش گفته می شود فروش بسیار کاهش پیدا کرده است. این کاهش می تواند دلایل مختلفی داشته باشد، ممکن است تمام کسانی که محصول شما را لازم داشته اند آن را خریداری کرده باشند، ممکن است نمونه های جدیدتر و با کارایی بهتری از محصول به بازار عرضه شده باشند و … اما به هر دلیلی دیگر شما نمی توانید تلاش زیادی برای محصول خود داشته باشید. البته باز هم راهکارهایی وجود دارد که محصول خود را با اعمال تغییرات در قیمت و یا ظاهر و کارکرد در بازار به فروش برسانید.

خوب تا این جای بحث بیشتر مسائل به صورت تئوری مطرح شد، اما از آنجایی که من معمولا قصد دارم به صورت عملی و کاربردی مطالب را خدمت شما بیان کنم یک مثال می زنیم که در آن مراحل مختلف به صورت کامل بررسی شده است.

به عنوان مثال و به زبان ساده می توانید موارد مختلف نمایش فیلم ها را مثال بزنیم

  1. تلوزیون های سه بعدی: این محصول در مرحله معرفی به سر می برد و تازه در حال ورود به بازار است. همانطور که می بینید بسیاری از شرکت ها هزینه های بالایی را جهت تبلیغ این نوع محصول خود در نظر گرفته اند.
  2. بلوری: این محصول در حال حاضر در مرحله رشد است و بسیاری از افراد علاقه مند شده اند که از این محصول خریداری کنند. در واقع این محصول توانایی افزایش فروش را داراست.
  3. دی وی دی: این محصول به مرحله بلوغ رسیده است. اکثر افراد از دی وی دی استفاده کرده اند و استفاده می کنند، سرعت فروش آن کم کم در حال کاهش است و با آهنگ کند تری فروش انجام می شود.
  4. فیلم های ویدئویی: این محصول در مرحله افول است. شاید معدود افرادی هستند که در جهان از آن استفاده می کنند و در واقع چرخه عمر این محصول مرحله پایانی خود را سپری می کند.

فکر می کنم با این مثال کلیه مراحل بهتر قابل درک هستند. شناخت کامل مراحل چرخه عمر محصول به ما کمک می کند تا بتوانیم با یک برنامه ریزی دقیق و منسجم بر روی محصول تمرکز کرده و آن را در هر مرحله به اندازه نیاز مورد توجه قرار دهیم.

البته می توان نتیجه گرفت که این دانستن این مطالب برای موفقیت شرکت ها کافی نیست، هر شرکت بسته به هر محصول و مرحله ای که محصول در آن قرار دارد بایستی تصمیمات کارشناسی شده و صحیحی را اتخاذ کند. به نظر می رسد مدیریت چرخه عمر محصول نیازمند تلاش فراوان و پشتکار بسیار است.

امیداورم این متن بتواند کمکی باشد هر چند کوچک، در زمینه آشنا ساختن مدیران با چرخه عمر محصول به جهت استفاده بهینه از شرایط محصول در مراحل مختلف عمر به منظور افزایش سودآوری، منتظر شنیدن نظرات شما عزیزان هستم.

 

(3856)

2 پاسخ برای “چرخه عمر محصول چیست؟”

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *