استفاده از اپلیکیشن بومی، مدیریت وامهای فامیلی را تسهیل میکند
قرضالحسنه خانوادگی روی ریل فناوری
سالها پیش وقتی بانکها، موسسات مالی، اعتباری و صندوقهای تعاونی شروع به فعالیت نکرده بودند، بزرگترهای فامیل، محل امن پسانداز خانوادهها بودند.
یک رسم قدیمی و ارزشمند که موجب میشد هیچوقت فردی که در یک خانواده نیازمند پول است، لنگ نماند. مراحل کار ساده بود، قرار ماهانه و جمع کردن پولها توسط بزرگترهای فامیل، هر وقت هم کسی نیازمند پول بود، به اندازه نیاز تامین میشد و اقساط وام دریافتی را ماهانه به صندوق برمیگرداند. امروز کمی کار سخت شده و هماهنگ کردن همه کارها توسط بزرگتر فامیل آنقدرها هم ساده نیست، اما به لطف فناوریهای نوین راهکارهای مناسب و جایگزین نیز وجود دارد.
همیان، یار صندوقهای خانوادگی
این روزها گرفتن وام ساده نیست و مردم شهر دوباره به روشهای سنتی روی آوردهاند. جایی که برای گرفتن وام نه نیاز به ضامن است، نه چک و نه سفته، اما همانطور که گفته شد، مدیریت وامهای خانوادگی نیز دشواریهای خاصی دارد. تیم سهنفره جوان، روزهایی که در حال برنامهریزی ساخت یکنرمافزار مالی کامل و جامع بودند، با تحقیقات بازار متوجه موضوع مهمی شدند. صندوقهای وام خانوادگی که بخش کوچکی از نرمافزار مالی آنها را شامل میشد، با بررسی و تحقیقات بازار به نرمافزار اصلی و محصول مهم گروه تبدیل شد. تحقیقات بازار این گروه نشان داد تعداد صندوقهای وام خانوادگی برخلاف تصور آنها کم نیست و تعداد زیادی از خانوادهها در دل خود صندوقهای وام خانوادگی دارند.
بررسیهای بیشتر نشان داد مشکلات متنوعی صندوقهای وام خانوادگی را درگیر کرده است. برنامهریزی ایجاد اپلیکیشن مدیریت صندوقهای وام خانوادگی از همینجا شکل گرفت. مرتضی استاد عظیم، مدیر مارکتینگ همیان در این باره میگوید: «امروز در کشور ما مشکلات مختلفی برای گرفتن وام وجود دارد، اگر کارمند بوده و سپرده هم داشته باشید، ضامن کارمند یا کاسب محل هم شما را ضمانت کند، بروکراسیهای اداری، سد بعدی دریافت وام هستند. در انتهای مسیر و در صورت موفقیت، سود بانکی شما را اذیت خواهد کرد. بررسی ما نشان داد یک راهحل ساده و در عین حال پردردسر دیگر بهعنوان جایگزینی برای وامهای بانکی وجود دارد و آن ایجاد صندوقهای وام خانوادگی است. این صندوقها بهعنوان یکراهکار مناسب در بسیاری از خانوادهها ایجاد شدهاند و ما فکر کردیم که با ورود به این بازار میتوانیم محصولی کاربردی برای رفع نیازهای این قشر ایجاد کنیم».
تسهیل فرآیند دریافت و پرداخت وام
محصولاتی که امکانات مدیریتی به کاربران خود ارائه دهند، معمولا براساس نیازهای خاص کاربران طراحی میشوند. امیررضا زنگنه، مدیرعامل همیان میگوید: «برنامههای مختلفی در ایران در حوزه مدیریت صندوقهای مختلف طراحی و پیادهسازی شدهاند، اما بررسیهای ما نشان داد اکثر این برنامهها بهصورت تخصصی روی صندوقهای وام خانوادگی متمرکز نشدهاند و ما با ارائه بستری روی وب و تلفن همراه سعی داریم نیازهای خاص این افراد را رفع کنیم. بهعنوان مثال امکان مدیریت پرداختیها و به یادسپاری آنها یکی از مشکلاتی است که گریبانگیر اکثر این صندوقهاست، از طرف دیگر امکان اطلاعرسانی کلی به افراد در مورد پرداخت تکتک اعضای گروه و موارد اینچنینی موضوعاتی بود که بهعنوان نیاز مطرح بودند.»
درواقع باید گفت با حضور فناوری اطلاعات و زیرساختها میتوان خدماتی را به اینگونه صندوقها افزود که مسیر فعالیتشان را هموارتر کند. مساله بااهمیت دیگر راحتی انتقال وجه توسط اعضاست. نظر مرتضی استادعظیم را در اینباره جویا شدیم: «یکی از موارد بااهمیت و شاید زمانگیر برای مدیران اینگونه صندوقها، مدیریت دریافتیها و پرداختیهاست، اما نکته مهمتر اطلاعرسانی آنهاست. امکاناتی که در اپلیکیشن و بستر وب hamyanapp.com در نظر گرفته شده این مسیر را ساده کرده است. در این مدل فقط کافی است مدیر صندوق، اپلیکیشن را نصب یا از روی وبسایت، صندوق مورد نظر خود را ایجاد کند. پس از آن افراد با استفاده از لینک اشتراک، عضو سامانه شده و پیامکی حاوی لینک پرداخت ماهانه برای آنها ارسال میشود. بهاینترتیب پس از دریافت پیامک حاوی لینک پرداخت با استفاده از تلفن همراه یا سیستم، سهم ماهانه خود را از طریق سامانههای بانکی بهصورت آنلاین پرداخت میکنند. این پرداختها بهطور مستقیم در صندوق ثبت شده و به مدیر صندوق اطلاعرسانی خواهد شد. همچنین برای پرداخت وام به افراد براساس نوبت مشخص هم تمهیداتی در نظر گرفته شده است. بهاینترتیب مدیر صندوق از موجودی صندوق، وام فردی را که نوبت به او رسیده پرداخت میکند و در سامانه بهطور ماهانه اقساط او تعریف خواهد شد. پس از پرداخت هر قسط در سررسید مشخص، پیامک حاوی تائید پرداخت به فرد و مدیریت ارسال خواهد شد. استفاده از همیان ابتدا رایگان و پس از سه یا چهار ماه در ازای هر پرداخت عدد مشخصی (نزدیک به 1000 تومان) بهعنوان کارمزد کسر خواهد شد.»
رقبا و جوایز
بهطور معمول کسبوکارهای نوپا با رقبا و نمونههای خارجی و ایرانی خود مقایسه میشوند. امیر زنگنه میگوید: «محصولات خارجی کنار دیگر خدمات چیزی شبیه به همیان را ارائه میدهند. بهعنوان مثال PayPal یکی از این موارد است، اما نمونهای که بهطور تخصصی در حوزه صندوقهای خاص (چیزی شبیه به صندوقهای خانوادگی) کار کرده باشد، فقط میتوان به eMoneyPool اشاره کرد. در ایران هم نمونههایی چون کولون و تایم وین وجود دارند. برخی محصولات آفلاین ایرانی هم مدیریت صندوقهای خانوادگی را انجام میدهند، اما در مدت کوتاهی که همیان شروع به فعالیت کرده 1200 صندوق خانوادگی به آن اضافه شده و این نشان میدهد همیان توانسته بسیاری از نیازهای مشتریان را بهدرستی شناسایی کرده و پوشش دهد.» همیان در مدت کوتاه فعالیت خود در نمایشگاه بینالمللی الکامپ شرکت کرد و بهعنوان کسبوکار نوپای خلاق توسط هیات داوران انتخاب شد.
شناسایی درست یک نیاز
دیجیتالی شدن فرآیندها فقط منوط به الکترونیکی شدن آنها نیست. گاهی تغییر کوچک یک مسیر ساده و شناسایی درست یکنیاز و کمک گرفتن از ابزار الکترونیکی برای تسهیلگری یک فرآیند میتواند محصولی جذاب ارائه کند. استفاده از فناوری اطلاعات بسیاری از نیازهای مدیران صندوقهای وام خانوادگی را رفع کرده است. شاید نگرانی از فراموشی یادداشت کردن یک پرداختی، ساده به نظر برسد اما همین موضوعات کوچک ممکن است در قالب مشکلاتی حل نشدنی خود را نمایان کند.
باید گفت نقش تحقیقات بازار را نیز نمیتوان نادیده گرفت. همانطور که گفته شد همیان ابتدا جزئی از یک محصول بزرگتر بود، اما تحقیقات بازار به تیم جوان همیان کمک کرد صندوقهای وام خانوادگی را بهعنوان محصول اصلی برگزینند و تا امروز هنوز محصول بزرگترشان به بازار نیامده و همه تلاششان را روی همین محصول متمرکز کردهاند. شاید مطالعه اینگونه کسبوکارها بتواند راهگشای بسیاری از جوانانی باشد که قصد تولید محصولات جدید و خلاق را دارند. باید گفت همیشه یک محصول جامع و کامل که تمام امکانات را دربر دارد نمیتواند گزینه مناسبی برای مشتریان باشد. اگر نیاز مشتری را درست تشخیص داده باشید یک محصول ساده و کوچک هم میتواند بسیار موردپسند قرار گیرد.
محسن سمسارپور
(87)
با عرض سلام
واقعا سپاس از این که مطالب تون رو در اختیار ما هم قرار دادید . بسیار خواندنی بود . احسنت بر شما واقعا با شما موافقم .
باتشکر
درپناه خدای عزیز و علیم